10 điều chuyên gia lưu ý khi niềng răng, chỉnh nha

Niềng răng, chỉnh nha ngày càng phổ biến nhằm định hình hàm răng đều, đẹp, đưa răng khấp khiểng về đúng chỗ. Phương pháp này còn có thể di chuyển cả phức hợp chân răng, xương ổ răng về vị trí mong muốn, tạo cho gương mặt góc nhìn nghiêng và chính diện hài hòa.

Giống như mọi phương pháp thẩm mỹ y khoa, khi có ý định chỉnh nha, trước hết, người dùng cần tìm hiểu những lưu ý trước trong và cả sau khi thực hiện để đảm bảo ca niềng đạt kết quả như ý. Dưới đây là 10 lời khuyên từ các chuyên gia chỉnh nha tại Nha khoa Quốc tế Westcoast.

Niềng để răng đều đẹp và cải thiện ngoại hình là suy nghĩ của hầu hết mọi người khi tìm đến phương pháp này. Nhưng thực tế, chỉnh nha còn có mục tiêu điều chỉnh các răng về lại đúng hướng và vị trí, giúp cải thiện khả năng ăn nhai và mang lại nụ cười đẹp cho những người có răng mọc lệch, xô đẩy, chen chúc hay sai khớp cắn.

Do đó, trước khi tiến hành, nha sĩ phải thực hiện kỹ các bước thăm khám, kiểm tra số lượng răng và phân bổ, tình hình răng đã mọc, chưa mọc (răng khôn).. để đưa ra kế hoạch, lộ trình riêng cho từng người.

Hiện nay có nhiều loại niềng răng như niềng mắc cài kim loại, mắc cài tự động, mắc cài sứ, niềng răng trong suốt Invisalign... tuy nhiên mỗi trường hợp sẽ phù hợp với cấu hình răng và nhu cầu của mỗi người.

Các nha sĩ của Westcoast cho biết, niềng răng trong suốt Invisalign chỉ phù hợp với những người có hàm răng khấp khểnh nhẹ và không quá lệch khỏi khớp cắn. Trường hợp răng bị hô vẩu nặng hoặc mọc lệch nhiều nên chọn niềng mắc cài thông thường vì chúng có lực kéo lớn giúp răng đưa răng về vị trí mong muốn dễ dàng hơn. Đồng thời, tùy thuộc vào khả năng tài chính hoặc thời gian hoàn thiện liệu trình mà người dùng lựa chọn phương án phù hợp.

Trình độ chuyên môn của nha sĩ là một yếu tố quan trọng khi lựa chọn phương pháp niềng, cơ sở nha khoa.

"Hiện nay, chỉ 3-6% nha sĩ ở Mỹ và châu Âu là bác sĩ chỉnh nha. Ở châu Á, số lượng này còn ít hơn. Các nha sĩ tổng quát cũng có thể chỉnh nha đối với các trường hợp đơn giản, nhưng đối với ca phức tạp và nghiêm trọng, phải có sự can thiệp của chuyên viên bằng cấp chuyên môn để đảm bảo kết quả cho khách hàng cũng như không ảnh hưởng đến răng về lâu dài", bác sĩ Khánh Chi tại nha khoa Quốc tế Westcoast cho biết.

Bên cạnh đó, người thực hiện cũng cần tham khảo các ý kiến đánh giá từ nhiều nguồn tin cậy như báo chí, truyền thông hay các khách hàng đã sử dụng dịch vụ trước đó. "Tuyệt đối không nên ham rẻ vì có thể sẽ gây những hậu quả nghiêm trọng như viêm nhiễm, hỏng răng... vì sử dụng chất liệu thiếu an toàn", đại diện Westcoast nói.

Tại Westcoast, có nhiều trường hợp khách hàng đang trong quá trình chỉnh răng nhưng không tái khám và thực hiện theo lời dặn của bác sĩ, dẫn đến răng "chạy" lung tung, không ổn định. Đây là sai lầm vì điều này không chỉ hoang phí tiền của, sức lực mà còn để lại hậu quả như hàm biến dạng, răng hô móm, lệch vẹo...

Việc thực hiện đúng lộ trình chỉnh nha và làm theo chỉ định của bác sĩ sẽ hạn chế các rủi ro biến chứng kể trên. Với phương pháp niềng răng Invisalign, người dùng cần chú ý mang máng niềng ít nhất 20 - 22 tiếng một ngày. Vì loại máng niềng này dễ dàng tháo lắp nên có người chủ quan không mang đủ giờ hoặc quên mất khiến kết quả giảm đi nhiều.

Thông thường, bác sĩ nha khoa sẽ chỉ định phải nhổ răng khi niềng răng trong những trường hợp sau.

Răng hô hoặc móm nặng: phần răng chìa ra ngoài hoặc thụt vào trong quá nhiều sẽ cần phải nhổ bớt răng để tạo khoảng trống cho răng di chuyển về lại vị trí phù hợp với khớp cắn và thẩm mỹ hơn. 

Răng mọc lộn xộn, chen chúc do khung hàm quá nhỏ không đủ chỗ cho các răng. 

Nhổ răng khôn: Thông thường răng khôn (răng số 8) thường gây nhiều trở ngại khi niềng răng, đặc biệt là trường hợp răng khôn mọc lệch thì lại càng nguy hiểm hơn. Trong quá trình chẩn đoán, nếu nhận thấy răng khôn ẩn chứa nhiều nguy hiểm, bác sĩ sẽ chỉ định nhổ bỏ để quá trình niềng răng đạt kết quả tốt.

Mỗi loại niềng răng sẽ có cách chăm sóc khác nhau nhưng quy tắc chung là phải vệ sinh răng miệng sạch sẽ trước và sau ăn để tránh thức ăn mắc vào kẽ răng hay dụng cụ niềng nếu không sẽ dễ hình thành mảng bám. Vi khuẩn trong mảng bám hấp thu đường và chuyển hóa thành axít kích thích nướu, gây sâu răng và hôi miệng.

Do đó, khi niềng răng, bạn cần vệ sinh đúng cách với các sản phẩm như bàn chải răng chuyên biệt, bàn chải kẽ, chỉ nha khoa... Ngoài ra, nha sĩ có thể yêu cầu bổ sung fluoride, đến phòng khám làm sạch răng hàng tháng và hướng dẫn các thao tác vệ sinh răng miệng chi tiết để hình thành thói quen chăm sóc răng miệng đúng.

Người niềng răng được khuyên tránh ăn các loại thực phẩm cứng, quá dai, các loại kẹo cao su, chocolate... vì có thể dính vào mắc cài, khó làm sạch. Đồng thời, các răng đang dịch chuyển thường yếu và không chịu được kích thích nên các loại thực phẩm nóng lạnh cũng hạn chế vì dễ gây ra ê buốt và đau nhức.

Ngoài ra, thức ăn có nhiều đường hoặc có màu cũng không được khuyến khích sử dụng vì có thể gây sâu răng hoặc biến đổi màu răng ở vùng răng không tiếp xúc với dụng cụ niềng do mất canxi.

Đối với mắc cài sứ hoặc kim loại, sau khi lắp mắc cài, người thực hiện có thể bị nhạy cảm trong vòng 24 - 48 tiếng. Nếu sự nhạy cảm kéo dài hơn 3 ngày mà không thuyên giảm, bạn nên thông báo cho nha sĩ càng sớm càng tốt.

Má và môi cũng có thể bị rách hoặc dị ứng nếu mắc cài lỏng hoặc vỡ. Nếu cẩn thận và làm đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ việc này rất hiếm gặp. Tuy nhiên các trường hợp lỏng hoặc vỡ mắc cài vẫn có thể xảy ra do chải răng quá mạnh hay nhai, cắn thức ăn cứng. Thông thường mắc cài sứ dễ vỡ hơn mắc cài kim loại. Trong trường hợp khẩn cấp, nha sĩ sẽ cắt bỏ mắc cài và thay thế sau đó.

Đối với máng niềng vô hình, nướu và môi có thể bị trầy xước hoặc kích thích khi mới lắp máng niềng. Tương tự như đối với mắc cài thông thường, bạn cần báo ngay cho nha sĩ nếu triệu chứng không giảm sau 3 ngày. Khi đổi từ máng niềng cũ sang máng niềng mới, bạn cũng có thể thấy khó chịu nhưng cảm giác này sẽ nhanh biến mất. Ngoài ra, máng niềng vô hình có thể làm tăng tiết nước bọt hoặc khô miệng và một số loại thuốc có thể làm tăng tình trạng này nên cần kiểm tra trước với nha sĩ.

Nhiều người lầm tưởng sau khi quá trình niềng răng kết thúc, kết quả sẽ duy trì vĩnh viễn. Thực tế, nếu không có bất kỳ sự can thiệp nào sau đó, răng vẫn có thể chạy về vị trí cũ, đặc biệt với người cần chỉnh nha do cấu trúc xương hàm, xương chân răng. Người có khung miệng hô vẫn sẽ có nguy cơ tiếp tục hô và tương tự với các trường hợp khác.

Để khắc phục điều này, bạn cần nghe theo lời bác sĩ và đeo hàm duy trì, không chủ quan để tránh tiền mất, tật mang. Dù bận rộn, bạn cũng không được bỏ các buổi tái khám định kỳ vì nếu có bất cứ vấn đề bất ổn nào với răng, nha sĩ có thể tư vấn và can thiệp kịp thời. Bạn cũng có thể kết hợp tái khám và lấy cao răng để tiết kiệm thời gian.

Cắn bút và hút thuốc lá là những thói quen thường gặp ở cả người lớn và trẻ em. Theo các bác sĩ Westcoast, khi hút thuốc, nướu và răng trở nên nhạy cảm và đổi màu men răng do đó có thể tạo sự khác biệt về màu sắc trên răng sau khi chỉnh nha. Khi cắn bút và ngón tay, có thể làm rơi mắc cài thậm chí dễ lệch khỏi vị trí cần điều chỉnh.